مقالات
دستگاه سرخ کن چیست و چگونه کار میکند؟
یکی از روشهای اصلی در پختوپز غذاهای مختلف، سرخ کردن آنها در روغن است. وقتی غذایی را سرخ میکنید، آب سطحی آن بهسرعت تبخیر میشود؛ در نتیجه بافت بیرونی آنها تجزیه میشود و حالت کریسپی و ترد پیدا میکند. همین عامل باعث خوشطعم بودن غذاهای سرخکردنی است. بااینحال سرخ کردن غذاها وقت زیادی میطلبد و از طرفی هم مصرف روغن را برای اشخاص بالا میبرد. اگر دوست دارید این دو مشکل را رفع کنید و همچنان طعم غذاهای سرخشده را بچشید، یکی از راهها استفاده از دستگاه سرخ کن است. سرخ کنها در مدلهای متنوعی در دسترس هستند. در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع سرخ کنها بپردازیم و ببینیم هرکدام چطور کار میکنند.
آشنایی با دستگاه سرخ کن
برای اینکه بهتر با دستگاه سرخ کن آشنا شویم، بیایید از ساختمان کلی آن شروع کنیم. اجزای سازنده سرخ کنهای معمولی اغلب شامل بخشهای زیر است:
- بدنه اصلی
- محفظه روغن
- سبد فلزی توریشکل
- المنت حرارتی
- سیستم کنترلی دیجیتال یا دستی
به طور کلی روند سرخ کردن در سرخ کنها به این شکل است که ابتدا محفظه روغن را باید با روغن مناسب پر کنید و سپس دستگاه را روشن نمایید. با این کار المنت حرارتی به روغن گرما میدهد و درجه حرارت آن را بالا میبرد. زمانی که دمای روغن به سطح موردنظر برسد، باید مواد خرد شده را داخل سبد توریشکل بریزید و سپس آن را در محفظه روغن قرار دهید. مواد داخل سبد بر اثر تماس مستقیم با روغن داغ، سرخ میشوند و ساختاری ترد و کریسپی پیدا میکنند. به این شکل محصول نهایی همان چیزی است که منتظرش بودید. یک غذای سرخ شده آماده. (البته این فرایند در سرخ کنهای بدون روغن متفاوت است که در ادامه به معرفی آنها نیز خواهیم پرداخت.)
بر روی دستگاههای سرخ کن اغلب یک نمایشگر دیجیتالی زمان نیز قرار دارد. به کمک این نمایشگر دیجیتالی و سایر کلیدها میتوانید دمای روغن را تنظیم کنید و یا دستور پختهای متفاوت را برای سرخ کن تعریف نمایید. این فرایندها در سرخ کنهای سادهتر ممکن است بهصورت دستی انجام شود.
آشنایی با کاربردهای دستگاه سرخ کن
به طور کلی از دستگاه سرخ کن برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده میشود. این دستگاه را میتوانید برای آشپزخانه شخصی خود داشته باشید و زمانهایی که قصد سرخ کردن چیزی را دارید، از آن بهره ببرید. البته چون مصرف روغن در سرخ کنها بالاست، اغلب خانهدارها ترجیح میدهند فقط در موارد خاص از سرخ کن استفاده کنند. مسئله اینجاست که شاید در ظاهر مصرف روغن در سرخ کنها بالا باشد. اما فراموش نکنید که چندین بار میتوانید از آن روغن استفاده کنید. پس اگر غذاهای سرخکردنی جزء جدانشدنی خانه شماست، استفاده از سرخ کن گزینه بدی هم نیست. علاوه بر این مورد، برای مهمانیهای دورهمی و خانوادگی نیز میتوانید از وجود یک سرخ کن بهترین استفادهها را ببرید.
هرجا صحبت از سرخ کن باشد، باید از رستورانها و فستفودیها هم حرف زد. در رستورانها نیز از سرخ کنهای بزرگ برای طبخ غذاهای فست فودی استفاده میشود. این کار باعث صرفهجویی در زمان میشود و طعم نهایی غذا را نیز بهتر میکند.
کاربردهایی که گفته شد، برای سرخکنهای معمولی است. این کاربردها برای مدلهای بدون روغن خیلی بیشتر از این حرفهاست. در ادامه به معرفی انواع سرخکنها میپردازیم و از این مدل خاص مفصلتر صحبت میکنیم.
آشنایی با انواع دستگاه سرخ کن
یکی از مشکلات اساسی دستگاههای سرخکن مصرف بالای روغن در آنهاست. همین عامل باعث شده تا مدلهای تازهتری از این دستگاهها نیز روانه بازار شود. مینی سرخکنها و سرخ کنهای بدون روغن یا کممصرف دو مدل جدید دستگاههای سرخکن هستند. دستهبندی کلی سرخکنها به قرار زیر است.
- دستگاه سرخ کن معمولی
- دستگاه مینی سرخ کن
- دستگاه سرخ کن کممصرف یا بدون روغن
در مورد سرخکنهای معمولی مفصل حرف زدیم. در ادامه دو مدل دیگر را نیز معرفی میکنیم.
معرفی دستگاه مینی سرخ کن
دستگاههای سرخ کن معمولی اغلب دارای مخزن روغن بزرگی هستند. بزرگ بودن این مخزن باعث شده تا استفاده از آنها در موارد خانگی خیلی توجیه اقتصادی نداشته باشد. میزان بالای مصرف روغن و حجم بالای دستگاه دو عاملی بود که باعث شد تا شرکتهای تولیدکننده به سراغ طراحی مینی سرخ کنها بروند. مینی سرخ کن از نظر ساختمان کلی شبیه مدلهای معمولی عمل میکند. با این تفاوت که بسیار کوچکتر است و مخزن آن نیاز به روغن کمتری دارد. این کاهش حجم دستگاه باعث شده تا مینی سرخ کنها موردتوجه خریداران خانگی قرار بگیرند و میزان فروش این دستگاه افزایش داشته باشد.
البته کوچک شدن محفظه سرخ کن مشکلاتی را هم برای این دستگاه ایجاد میکند. برای مثال با یک مینی سرخکن نمیتوانید مواد غذایی بزرگ را سرخ کنید و ممکن است مجبور به تکهتکه کردن آن شوید. همچنین برای خانوادههای پرجمعیت نیز خرید مینی سرخکن چندان گزینه مناسبی نیست؛ زیرا استفاده پشتسرهم از سرخ کن هم باعث کمشدن کیفیت روغن میشود و هم عمر دستگاه را پایین میآورد.
معرفی دستگاه سرخ کن کم مصرف
در کنار مدلهای مینی سرخکنها ممکن است از سرخ کنهای بدون روغن یا همان مدلهای کممصرف را نیز شنیده باشید. در این مدلها شیوه پختوپز کاملاً متفاوت است و درواقع قرار نیست چیزی را به طور مستقیم در روغن سرخ کنید. ولی این شیوه پختوپز نیز درست شبیه غوطهور کردن مواد غذایی در روغن داغ عمل میکند و تقریباً همان نتیجه را در پی دارد.
روش کار سرخ کن بدون روغن
در سرخ کنهای بدون روغن از هوای داغ برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده میشود. همه چیز به شیوه پختوپز مواد غذایی برمیگردد. زمانی که شما مواد غذایی را در روغن داغ فرو میبرید، پروتئینهای سطحی و قندهای سطحی آن تجزیه شده و حالتی کریسپی و ترد شده به خود میگیرند. درحالیکه میانه آنها پخته شده و نرم است. به این واکنش تجزیه شدن اصطلاحاً واکنش مِیلارد* (Maillard reaction) میگویند.
نکته اینجاست که به جز استفاده از روغن داغ، روشهای دیگری نیز برای پخت غذاها به روش میلارد وجود دارد. یکی از این روشها استفاده از هوای داغ است. در سرخ کنهای بدون روغن یک المنت حرارتی قوی وظیفه گرمادهی به هوای داخل دستگاه را برعهده دارد. این هوای داغ شده سپس توسط یک فن به گردش درآمده و براثر تماس با مواد غذایی باعث پخته شدن آنها میشود. این کار با سرعت بالایی انجام میگیرد که نتیجه آن رخدادن همان واکنش میلارد در مواد غذایی است. به همین خاطر وقتی سیبزمینیهای خلال شده را در یک سرخ کن بدون روغن قرار میدهید، شاید از نظر ظاهری تفاوتهایی با محصول مدنظرتان داشته باشد، اما از نظر طعم و ترد بودن، درست شبیه سیبزمینیهایی است که با روغن سرخ شدهاند. اگر میخواهید ظاهر سیبزمینیها نیز شبیه نمونههای سرخشده باشد، میتوانید مقدار کمی روغن نیز به دستگاه اضافه کنید.
واکنش میلارد: «این واکنش نوعی فرایند قهوهای شدن غیرآنزیمی است که بهطور معمول در دمایی در حدود ۱۴۰ تا ۱۶۵ درجه سانتیگراد به سرعت رخ میدهد. این روش به افتخار لوئیس کمیل میلارد به این نام خوانده میشود.» (نقل از ویکیپدیا)
کاربردهای سرخ کن بدون روغن
سرخ کنهای بدون روغن را به نام هواپز نیز میشناسند. از این دستگاه برای پخت و پزهای زیادی میتوانید کمک بگیرید. اگر ترجیح میدهید روغن کمتری مصرف کنید و همچنان غذاهایی خوشطعم داشته باشید، خرید یک هواپز میتواند گزینه مناسبی برای شما باشد. از سرخ کنهای بدون روغن علاوه بر طبخ غذاهای سرخ کردنی میتوانید برای گرم کردن غذا، پختن غذاهای یخزده و آماده طبخ، گریل کردن و کبابی کردن گوشت و سبزیها، پخت کوکی و کیکهای کوچک و حتی بو دادن تخمه و مغزهای دیگر نیز کمک بگیرید.
جمعبندی خرید سرخ کن به چه کسانی پیشنهاد میشود؟
در این مقاله با کاربرد سرخکنها و انواع آن آشنا شدیم. حالا میتوانیم از خرید سرخ کن نیز حرف بزنیم. اگر صاحب رستوران یا ساندویچی هستید، دستگاههای سرخ کن جزء لوازم ضروری فروشگاه شماست. اگر هم برای مصرف خانگی خود به دنبال یک سرخکن میگردید، پیشنهاد ما خرید یک مینی سرخ کن یا خرید یک سرخکن بدون روغن است. البته در خرید این دستگاهها به ظرفیت حجمی آن، میزان استفادهای که در خانه دارید و تعداد افراد خانواده نیز نگاهی بیندازید. سپس به سراغ خرید آن بروید. خرید سرخکنهای بدون روغن نیز به تمامی خانهدارها پیشنهاد میشود. به کمک این دستگاه میتوانید مصرف روغن را در خانه خود کمتر کنید، به سلامت خود و اعضای خانواده اهمیت دهید و مهمتر از همه غذای خوشطعمتری داشته باشید.
اگر به دنبال خرید دستگاه سرخ کن هستید و در انتخاب خود مردد ماندهاید، سری به مقاله «راهنمای خرید سرخ کن» بزنید. همچنین میتوانید از کارشناسان ما در رجبی شاپ کمک بگیرید. برای پرسش و مشاوره، میتوانید سؤال خود را در قسمت نظرات مطرح کنید و یا از طریق قسمت تماس با ما، با کارشناسان رجبی شاپ تماس بگیرید.